Profesjonalny fundraising to nie tylko sposób na pozyskiwanie funduszy przez organizacje pozarządowe. To także, a może przede wszystkim filozofia myślenia o dobroczynności jako o odruchu, naturalnej chęci niesienia pomocy i zmiany świata na lepsze, co jest wpisane w nasze DNA – jesteśmy bowiem istotami społecznymi.
„Nie musisz się zmieniać – przetrwanie nie jest obowiązkowe” William E. Deming.
Wobec grantów i dotacji publicznych wszechobecnie panujących w NGO warto zadać sobie pytanie czym różni się np. działanie Domu Kultury na rzecz seniorów od działania NGO na rzecz seniorów? W obu przypadkach zarówno Dom Kultury jak i NGO pracują dla seniorów i finansują swoją działalność z środków publicznych, ale nie angażują finansowo do swoich działań społeczności lokalnych – nie tworzą więc społeczeństwa prawdziwie obywatelskiego. 
To jeden z najważniejszych wyróżników działań fundraisingowych – budowanie społeczeństw obywatelskich, „małych ojczyzn” skupionych wokół potrzeb swoich obywateli i wspierających się wzajemnie, angażujących się razem w ważne problemy społeczne.
W tym kontekście pytanie czy warto prowadzić działania fundraisingowe w NGO wydaje się pytaniem retorycznym. Istotą bowiem powstawania organizacji pozarządowych powinno być tworzenie społeczeństwa obywatelskiego.
25 lat temu, rozpoczynając działalność w organizacji pozarządowej, intuicyjnie sprofilowaliśmy się na działania fundraisingowe. Była to strategiczna i jedna z najważniejszych decyzji jakie podjęliśmy – pracować dla społeczeństwa i angażować społeczności do naszych działań, a więc gromadzić ludzi dobrej woli wokół szlachetnych celów, być swego rodzaju pomostem łączącym potrzebujących z Darczyńcami, którzy wbrew powszechnym opiniom, chętnie angażują się w rozwiązywanie problemów społecznych, gdy spełnione są pewne warunki. Fundraiser zajmuje się analizowaniem tych warunków, a więc rozpoznawaniem potrzeb Darczyńców i przyczyn ich zaangażowania oraz właściwym raportowaniem darczyńcom jak wykorzystane zostały środki finansowe powierzone organizacji przez darczyńców.
To zasadnicza różnica w zestawienu z organizacjami finansowanymi z środków publicznych – oprócz kontroli instytucji państwowych organizacja fundraisingowa podlega bowiem też silnej weryfikacji społecznej.
Korzyści jakie płyną z działań fundraisingowych są nieocenione, a jedna z najważniejszych to pełna autonomia organizacji w realizacji celów, które są wytyczane zgodnie z jej misją i potrzebami społecznymi.
Fundraising pozwala uniezależniać się od jednego źródła finansowania jakim są np. granty i dotacje publiczne często ograniczone tematycznie i czasowo, pozwala też budować stabilność i niezależność finansową organizacji, co z kolei przekłada się na możliwość planowania długofalowych działań. Organizacje, które skutecznie prowadzą fundraising, są mniej zależne od instytucji publicznych lub grantodawców i dzieki temu mają większą swobodę działania, mogą szybciej reagować na potrzeby społeczne i realizować własne priorytety.
Kampanie fundraisingowe, które angażują społeczeństwo zwiększają niewątpliwie rozpoznawalność oraz widoczność organizacji i jej działań, a dobrze prowadzona kampania przyczynia się do pozyskania darczyńców, którzy odpowiednio zaaopiekowani chętnie dołączą do kolejnych działań i co najważniejsze – zaproszą do działania i zaangażowania innych.
Dobrze prowadzone działania fundraisingowe wzmacniają też poczucie wspólnoty i sprawczości. Dzięki organizacji pozarządowej, która prowadzi działania fundraisingowe, społeczności lokalne mają szansę brać czynny udział w zmianie społecznej i czują się częścią tej zmiany, co wpływa na jeszcze większe zaangażowanie.
Skuteczny fundraising i sukcesy fundraisingowe, takie jak udane kampanie czy współpraca z dużymi darczyńcami, zwiększają także niewątpliwie poczucie satysfakcji wśród pracowników i wolontariuszy organizacji, którzy zyskują poczucie sprawczości i zwiększają znacząco swoją motywację.
Fundraising zmusza też organizację do kreatywnego myślenia o pozyskiwaniu środków, np. poprzez crowdfunding, kampanie online, czy wydarzenia charytatywne. Dzięki temu organizacja może wyjść poza tradycyjne modele finansowania i wprowadzać nowatorskie rozwiązania pozyskiwania środków pozabudżetowych.
Regularne i skuteczne kampanie wzmacniają też markę i wizerunek organizacji jako aktywnej i godnej zaufania, często prowadzą też do tworzenia partnerstw strategicznych, nawiązania współpracy z firmami, lokalnymi liderami czy innymi organizacjami, które mogą oferować wsparcie nie tylko finansowe, ale także w postaci wiedzy, zasobów czy sieci kontaktów.
Fundraising to także sposób na angażowanie młodszych pokoleń do działań dobroczynnych np. poprzez kampanie w mediach społecznościowych czy wydarzenia online. Im szybciej wdrożymy tego typu działania tym więcej młodych ludzi zaangażujemy do realizacji naszej misji.
Fundraising wymaga transparentności – organizacja musi jasno komunikować swoim darczyńcom, jak wykorzystuje pozyskane środki. Pokazując, że środki są efektywnie wykorzystywane budujemy zaufanie zarówno wśród darczyńców, jak i społeczności. Fundraising to ZARZĄDZANIE ZAUFANIEM. Badania kondycji trzeciego sektora w naszym kraju wskazują wyraźnie, że organizacje pozarządowe nie cieszą się zbyt dużym zaufaniem społecznym. W moim przekonaniu ten negatywny trend mogą zmienić tylko działania fundraisingowe.
Skoro dobrze prowadzony fundraising jest tak skuteczny i niesie ze sobą tyle korzyści dlaczego tak wiele organizacji nawet nie bierze pod uwagę prowadzenia tego typu działań? Czy wynika to z niewiedzy czy trudności wyjścia ze strefy komfortu jaką dają dotacje? W moim przekonaniu nic nie stoi na przeszkodzie, aby prowadzić działania fundraisingowe równolegle z działaniami realizowanymi z środków publicznych. Z pewnością warto podjąć to wyzwanie i skorzystać z doświadczeń osób prowadzących działania fundraisingowe, do czego serdecznie zachęcam.
Magdalena Dworska, Dyrektor ds. Fundraisingu i PR, Fundacja Skarbowości im. Jana Pawła II
